ABD’de yayımlanan'' Çatalhöyük''  araştırması, 9000 yıl önce kurulan yerleşim yerinin bilinmeyenlerini ortaya çıkardı. ‘Proceedings of the National Academy of Sciences’ isimli bilim dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, dünyanın ilk büyük tarım toplukları arasındaki Çatalhöyük, yerleşik yaşama geçen modern insanın yaşadığı ilk sağlık ve güvenlik sorunlarına da ev sahipliği yaptı.

8 BİN NÜFUSLU ŞEHİR

Ohio Üniversitesi’nden biyoloji antropologu Clark Spencer Larsen'in liderliğini yaptığı çalışmada, Çatalhöyük’te yaşayan insanların kalabalıktan kerpiç apartmanlarda oturdukları, şiddet, bulaşıcı hastalıklar ve çevre kirliliği gibi modern şehir hayatında sıkça görülen benzer sorunlara sahip oldukları belirtildi. Araştırmaya göre, Çatalhöyük’te bulunan 93 kafatasının 25’i şiddet mağdurlarına ait; şiddet gördüğü ortaya çıkan kafataslarından 12’si ise birden fazla şiddete uğramış kişilerin... Aynı evlerde bulunan ve diş yapıları birbirinden farklı bireyler ise yerleşim yerindeki kalabalık nedeniyle birden fazla ailenin aynı yerde yaşadığını ortaya koyuyor. Ohio Üniversitesi’nden biyoloji antropologu Clark Spencer Larsen, “Çatalhöyük dünyadaki ilk ilkel şehir toplulukları arasında yer alıyor. Çatalhöyük’te yaşayan insanlar uzun süre boyunca çok sayıda insanı küçük bir bölgeye konulunca yaşanabilecek sorunları tecrübe etti” dedi. Çatalhöyük’te neolitik çağda bir dönem nüfusun 8 bine kadar yükseldiği belirtilirken, insanlar apartman tarzı kerpiç evlerde yaşıyor, ölülerini ise binanın altına gömüyormuş. Çatalhöyük’te modern yaşama geçişin izlerini gösteren en önemli bulgulardan biri ise ‘dişler’.

DİŞLERİ DE ÇÜRÜMÜŞ

Araştırmaya göre, yerleşik yaşama geçtikten sonra buğday, arpa ve çavdar ağırlıklı beslenmeye başlayan insanların dişlerinden ‘medeniyet hastalıkları’ arasında gösterilen diş çürümeleri görülmeye başladı. Araştırmacı Larsen, Çatalhöyük’te yetişkinlere ait kafataslarının yüzde 10 ila 13’ünde diş çürümesine ait izler göründüğünü açıkladı. 25 yıl süren araştırmanın sonuçları, insanlığın avcılık ve toplayıcılıktan yerleşik yaşama geçişi tecrübe ettiği ilk dönemlere ışık tutması açısından oldukça önemli.

BUĞDAY VE TOPRAK KAP

Ortadoğu ve Akdeniz çanağında insanoğlunun ilk defa topraktan kap yapmaya başladığı yer olan Çatalhöyük, insanların buğday yetiştirmeye başlamaları ve evlerde dini inançları doğrultusunda çizilen duvar resimleri ve öküz başlarıyla ön plana çıkıyor. Konya’nın Çumra ilçesinde, UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’nde yer alan neolitik çağ yerleşim yeri Çatalhöyük halkının bölgeyi kuraklık nedeniyle terk ettiği tahmin ediliyor. Çatalhöyük’ün tarihi, milattan önce 7100-5950 arasına dayanıyor.

BİZDEN GÜÇLÜLERMİŞ

Günümüzden 9 bin yıl önceki insanların tarım faaliyetlerine yeni başladığı yerleşim olmasıyla önemi ortaya çıkan Çatalhöyük’te, daha önceki araştırmalarda insanların 1,70 metreden kısa olduklarını ancak, günümüz insanına göre çok daha güçlü oldukları ortaya çıkmıştı.