Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından fındık ve üreticilerine ilişkin çalışma yürütülüyor. Çalımalar kapsamında Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Şemsettin Kulaç tarafından farklı şekillerde fındık ağaçları aşılandı. Aşı çalışmalarının, önümüzdeki yıllarda sonuçlanması bekleniyor.
"Trüf de aşıladık"
Türk fındığının, ’corylus colurn’ olarak bilindiğini söyleyen Kulaç, Türkiye’de bazı yörelerde ’kaya fındığı’ ismiyle bilindiğine, fındık çeşidinin ise ağaç şeklinde olduğuna dikkat çekti. Kulaç, "160 santimetre çapa, 500 yıla kadar yaşayabilen, kazık kök sistemine sahip toprağın derinliklerine gidebilen bir ağaç türümüz. Bu ağaç türü bizim ticari fındığımız. Bu aslında Avrupa fındığı olarak geçiyor. Çalı ya da ocak formundaki ticari fındık. Bunun üzerini aşılayıp hem verimini arttırmak, hem de ileride oluşabilecek küresel iklim değişikliğine dayanıklı randımanı düşmeden aynı fındığı elde etmek için yola çıktık. Son zamanlarda ise sadece tek fındık geliri değil ’bundan trüf de elde edebilir miyiz?’ düşüncesi doğdu. Literatür araştırması yaptık, Türk fındığına trüf aşılanıyormuş. Biz de üstüne Türk fındığı aşılıyoruz bunun yanına bir de bundan trüf mantarı elde edebiliriz diyerek trüf aşıladık" dedi.
"İki türlü kazanç elde etmek istiyoruz"
Yeni hedeflerinden bahseden Kulaç, "Ticari fındık içerisinde de çok değerli olan her yıl fındık veren ’çakıldak fındığı’ var. Yomra sivrisi veya giresun yağlısı, foşa gibi fındıkları aşılayıp hem sürekli fındık geliri sağlamak, hem de 3-5 yıl sonra da trüf mantarı elde edebilmek istiyoruz. İki türlü kazanç elde edebilmek amacıyla bu yola çıktık" ifadelerini kullandı.
"Aşılama yaptığımız zaman 1 dekarda 600 kilo fındık alınacak"
Türkiye’de ortalama 1 dekar alanda 100 ila 150 kilogram arasında fındık çıktığını dile getiren Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Şemsettin Kulaç, şöyle konuştu:
"Türk fındığının üzerine Avrupa fındığı aşıladığımız zaman, konu ile ilgili Sırbistan’da ve Kiev’de görüştüğümüz çiftçiler var. Çiftçiler, 15-20 yıl arasına geldiği zaman tek bir ağaçtan 9 ila 13 kilo arası fındık elde ediyorlar. Onların kullandığı fındık bizim ticari fındığımız kadar verimli de değil. Onlar aslında bizim ’ham fındık’ dediğimiz, beğenmediğimiz fındıkları elde edebilmişler. Onlardan aşılayıp yapabilmişler. O kadar aldıklarında ben düşünemiyorum. ’Okay-28’ gibi çok verimi olan fındığı bunun üzerine aşıladığımız zaman, belki bir ağaçtan 15 kilo fındık elde edebiliriz. O da dekarda bize 600 yüz kiloya yakın fındık elde etme şansı sağlayacak. Türkiye’de şu anda 1 dekar alanda 100 ila 150 kilo civarında fındık elde ediliyor."
"Tek ağaç yöntemine dönüştürülecek Aşılama yapıldığı zaman fındık ağaçlarının veriminin artacağını belirten Dr. Kulaç, 14 farklı ticari fındığı Türk fındığı üzerinden aşıladığını ve uyumlarında herhangi bir sıkıntının yaşanmadığının altını çizdi. Şuanda fındıkların verimini takip ettiğini, 3 ila 5 yıl içerisinde sonuçlandıracaklarını anlatan Kulaç, "En kaliteli uyum sağlayan, en kaliteli verimi veren çeşitlerimizi de artık ticari olarak yapıp, fidancılar kitlesel üretime geçecekler. Belki bütün bahçelerimizi olmasa bile, bir kısmını tek ağaç fındık yöntemine dönüştüreceğiz. Bunun yanında trüf mantarlı fındık üretmiş olacağız. 5 yıl mantar miselleri aşılandıktan sonra da 5 yıl sonra mantar üretme şansımız olacak. Herkesin malumu trüf çok değerli. Kilosu binlerce Dolardan, Euro’dan satılıyor. Çok önem verilen bir ürün. İhraç edilebilen bir ürün ve dolayısıyla biz direkt bahçemizi kuracağız. Hem fındığımızı elde edeceğiz, hem de yanında trüf elde edip ihraç edeceğiz" dedi.
Gazete Rize
