Dünya Ekinokokkozis Federasyonu ve Türkiye Hidatidoloji Derneği Başkanı olan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazmiye Altıntaş, köpeklerden insanlara bulaşan kist hidatik hastalığı ile ilgili önemli uyarılarda bulundu. Kurban Bayramı nedeniyle kesilen küçükbaş ya da büyükbaş hayvanların kist taşıyabileceğini belirten Altıntaş, atıklardan köpeklere geçebilen parazitlerin insan sağlığı için ciddi tehdit oluşturduğunu söyledi. Kist hidatiğin iki konağı bulunduğunu belirten Prof. Dr. Altıntaş, köpekler ile koyun, keçi, sığır gibi otçul memelilerin kesin konak olduğunu söyledi. Altıntaş, “Bu kist ülkemizde çok yaygın bir hastalıktır. En son Avrupa Birliği projesinde ortaya çıktı ki 150 kişiden biri bu hastalığı taşıyor. Çocuk yaşlarda vücuda alınıp, ileri yaşlarda ortaya çıkabilir. İçme sularına karıştıysa yıkadığınız sebzeler, meyveler iyice yıkanmalı. Böylece ağız yoluyla köpeğin dışkısıyla çıkan yumurtaları almış olursunuz. Bağırsaktan sonra kan yoluyla ilk gidip yerleştiği yer karaciğerdir. Ama vücuttaki tüm organlara yerleşebilir. Böyle bir hastalık ülkemizde çok yaygın olduğu için özellikle Kurban Bayramı son derece önemli. Bayram nedeniyle çok sayıda küçükbaş ve büyükbaş hayvan kesiliyor. Eğer bu hayvanların kistli organları ortada bırakır ya da köpekleri beslemek amacıyla verirsek, sağlıklı köpekleri de kendi elimizle enfekte etmiş oluruz” dedi.
‘KİST TAŞIDIĞINDAN HABERİ YOKTU’
Hastaların başka bir şikayetle geldikten sonra tesadüfen hasta olduğunu öğrenebileceğini dile getiren Prof. Dr. Nazmiye Altıntaş, tetkiklerin ardından hastanın 10 santim büyüklüğe varan kist taşıyabildiğinin ortaya çıktığını anlattı. Kars’ta yaşayan 30 yaşındaki bir erkek hastanın 10 santim büyüklüğünde kistle hayatını sürdürdüğünü gördüklerini belirten Altıntaş, şunları söyledi:
“Hastanın haberi bile yoktu kisti taşıdığından. Çünkü bu hastalık halsizlik yapmayabilir ve çok fazla belirti göstermeyebilir. Sadece yerleştiği organa özgü belirtiler verir. Dolayısıyla insanlar hasta olduğunun farkına varamayabilir. Bu kist organa yerleşir. Koyunun karaciğerine, akciğerine yerleşir. Kistler içi sıvı dolu keseler şeklindedir. Dışarıdan görünür. Kistli organların köpeklerin ulaşımına engellenmesi gerekir. Sebze meyvelerin de çok iyi yıkanması lazım. Son dönemde korona nedeniyle hijyene dikkat etmeye başladık. Umarım bu süreçle birlikte gözardı etmememiz gereken kist hidatik hastalığında da azalma olur.”
‘ÖLDÜRMEZSE SÜRÜNDÜRÜR’
Karaciğere yerleşen kistin çok yavaş büyüdüğünü ve ancak 15-20 yıl sonra ortaya çıkabildiğini ifade eden Prof. Dr. Nazmiye Altıntaş, kistin büyüklüğüne ve yerleştiği organa göre belirtiler verebildiğini vurguladı. Karaciğerdeki bir kistin bulantı ve kusmaya neden olabileceğini anlatan Altıntaş, “Sırtın sağ tarafına vuran bir ağrıya neden olur. Safra yollarına açılırsa sarılık yapabilir. Akciğerlere yerleşirse nefes almada zorluk çekersiniz. Kan tükürme olabilir. Eğer patlarsa bronşlara açılıp oradan parçacıklar şeklinde kist sıvısı dışarıya çıkabilir. Özellikle beyine yerleşirse hasta komaya girebilir. Ölümcül sonuçlara neden olabilir. Bu hastalığa bağlı olarak hastayı kaybedebiliriz. Zaman zaman öldüren ama çoğunlukla süründüren bir hastalıktır. Kurban Bayramı’nda kesimlerin veteriner hekim kontrolünde olması gerekir. Eğer bu yapılamıyorsa, evdeki kesimlerde çıkan kistli organların mutlaka derin bir çukura gömülüp, üzerine kireç dökülerek hayvanın ulaşımına engellenmesidir. Belediyelerin dolaşarak kistli organları imha etmeleri gerekir” uyarısında bulundu.
