AB’nin Türkiye’yi nükleer santral için yapılması planlanan “stres testlerine” hazırlık yapmak ve nükleer güvenlik ve atık yönetimi üzerinde ortak bir yaklaşım geliştirmek için Avrupa Nükleer Güvenlik Düzenleyicileri Grubu’na (ENSREG) gözlemci olarak katılmaya davet ettiği, ancak Türkiye’nin halen bu çağrıya yanıt vermediği belirtilirken “Türk nükleer santrallarının Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom) Anlaşması ve AB mevzuatına uyumlu bir şekilde inşası ve güvenli bir şekilde işletilmesi için ilave yasal ve teknik güvencelerin getirilmesi gerekiyor” denildi.

‘İlerleme sınırlı’
Raporda, Ankara’nın AB üyeliği yolunda kaydettiği ilerlemeler değerlendirilirken “enerji” başlığında nükleer enerji alanındaki gelişmelere de yer verildi. 2018 yılı içinde Türkiye’nin nükleer enerji, nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma konularında “sınırlı” ilerleme kaydedildiği belirtilirken Türkiye’ye 2019 yılı içinde mevzuatını Euratom müktesebatıyla uyumlu hale getirmesi ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun bağımsızlığını güvence altına alması çağrısında bulunuldu.

‘Katılım teyit edilmedi’
Akkuyu Nükleer Santralı’nı 2023’te faaliyete geçirilmesinin planlandığı kaydedilen raporda Türkiye’nin Akkuyu Nükleer Santralı için yapılacak “stres testleri” hakkında ulusal rapor hazırlamak için niyetini beyan ettiği belirtildi. AB’nin, 2018 AB-Türkiye teknik enerji diyalogunda, Türkiye’ye stres testlerine hazırlık mahiyetinde olacak “emsal değerlendirmelerine” katılım davetinde bulunduğu da vurgulanarak “AB, Türkiye’yi stres testlerine hazırlanmak ve nükleer güvenlik ve atık yönetimi üzerinde ortak bir yaklaşım geliştirmek için ENSREG’e gözlemci olarak katılmaya davet etti. Ancak Türkiye halen katılımını teyit etmedi. Türkiye, ‘Kullanılmış Yakıt İdaresinin ve Radyoaktif Atık İdaresinin Güvenliği Üzerine Birleşik Sözleşme’ye henüz taraf olmadı. Ayrıca, Türkiye hâlâ Avrupa Topluluğu Acil Radyolojik Bilgilerin Değişimi sistemine üye değildir” tespitleri yapıldı.

'STRES TESTİ' NEDİR?

Fukuşima nükleer santralında meydana gelen felaketin ardından Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun öncülüğünde geliştirilen “stres testleri”, nükleer santrallarda bir kaza yaşanmaması için gerekli bütün önlemlerin alınması ve alınan önlemlere rağmen kaza oluşması durumunda kaza anında hangi prosedürlerin işletileceğinin değerlendirilmesini amaçlıyor.