Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi’nin düzenlediği Popüler Bilim Seminerlerinin (PBS) 33. sayısında “Matematiksel Modelleme: Oksijen- Plankton Sistemi” konusu ele alındı. Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fuat Usta’ın yönettiği seminerde, Amasya Üniversitesi Matematik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yadigar Şekerci Fırat, bilgi ve deneyimlerini katılımcılarla paylaştı. Bahar döneminin son Popüler Bilim Semineri’nde sunum yapan Doç. Dr. Yadigar Şekerci Fırat, geliştirdiği matematiksel modellemeyle küresel sıcaklık artışı ve iklim değişikliğinin gelecekteki etkilerini ortaya koymaya çalıştığını söyleyerek sözlerine başladı.
Matematiksel modeli; “Bir gerçek-hayat problemine ait özellikleri, ona yakın olmak üzere matematik dili kullanarak taklit etmektir” şeklinde tanımlayan Yadigar Şekerci Fırat, “Matematiksel bir model, bir işlemi veya olayı matematiksel terimlerle açıklayan bir formüller dizisidir. Yani gerçek dünyayı matematiksel eşitliklerle tarif etmeyi amaçlar” dedi.
Bilimin sürekli ilerleyip, değiştiğini söyleyen Fırat, geliştirilen matematiksel modellerin de zamanla çürütülüp yerine doğruya daha yakın sonuçlar veren, yeni modeller üretilebileceğini, bunun için; herhangi bir gerçek veya kavram için, tek bir matematiksel modelin olmayacağının kabul edilmesi gerektiğini vurguladı.
Gerçek dünyanın deneysel olarak ele alınmasında zorlukların olduğu her durumda, sistemlerin nasıl davranacağını ön görebilmek amacıyla matematiksel modellemeye başvurulduğunu ifade eden Doç. Dr. Yadigar Şekerci Fırat, “Örneğin bir modelin simülasyon olarak kullanabilmesi için gerçeği olabildiğince yakın bir şekilde temsil etmelidir. Bu nedenle, bir modelin bir simülasyon işleminde kullanılmadan önce güvenirliliğinin sağlanması mutlak bir zorunluktur. Bunun için de bu modelin gerçek olaylarla doğrulanması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Planktonu; okyanuslarda, denizde ve suda yaşayan mikroskopik canlılar olarak tanımlayan Fırat, planktonun güneşten aldığı enerjiyi kullandıktan sonra oksijen olarak dışarı veren, hareket kabiliyeti suyun hareketi ile sınırlı olan canlıların, birer oksijen kaynağı olduğunu vurguladı. Doç. Dr. Yadigar Şekerci Fırat, geliştirdiği modelle bu planktonun, geleceğini ve dünya üzerindeki oksijen miktarını tahmin ettiklerini katılımcılarla paylaştı. Dünya genelinde 2100 yılında oksijen sıkıntısı olabileceğinin altını çizen Yadigar Şekerci Fırat, kullanılan verilerin, gerçeklik olgularının değişmesi neticesinde, ortaya konulan sonucun da değişebileceğini ifade etti.
Katılımcılardan gelen soruları da yanıtlayan Yadigar Şekerci Fırat, Düzce Üniversitesi’nin düzenlediği seminerde sunum yapmaktan dolayı duyduğu memnuniyetini dile getirerek, herkese teşekkür etti.
