İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Şaylan, küresel ısınma nedeniyle orman yangınları riskinin dünyada gelecek yıllarda artmasının beklendiğini belirterek, “Yağışların azalması, sıcaklıkların artması, nemin azalması orman yangını için riski artırıyor” dedi.
Prof. Dr. Şaylan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, orman yangınlarının meydana gelmesi için bazı şartların olması gerektiğini anlattı.
Bunların başında meteorolojik şartlar ve yanacak materyaller geldiğini aktaran Şaylan, orman yangınları için yanacak materyalin kuru, sıcaklığın yüksek ve havadaki nem miktarının düşük olması gerektiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Şaylan, ormanda yangının çıkması için hem doğal hem de yapay sebepler olduğunu anlatarak, şunları kaydetti:
“Dünyada doğal sebepler genelde %5’in altındadır. Yani 100 yangının sadece 5 tanesi veya daha azı doğal sebepten çıkıyor. Buna örnek olarak ise yıldırımı verebiliriz. Yapay sebepler ise çoğunlukla insan kaynaklıdır. Yani insanoğlu bir şekilde tarım alanı açmak için anız yakarak, terörist aktiviteleri gibi birçok nedenle kasıtlı veya kasıtsız olarak ormanların yanmasına neden oluyor.”
“Orman Yangınları için Uygun Ortam Oluşuyor”
Küresel ısınma nedeniyle dünyada ve Türkiye’de sıcaklıkların her yıl arttığını dile getiren Şaylan, şöyle devam etti:
“Sıcaklıklar ekstrem olarak artmaya devam ediyor. Sıcak hava dalgalarının sayısının gelecekte bazı bölgelerde daha da artması bekleniyor. Ayrıca ormanlarımızın bulunduğu güney ve batı bölgelerinde yağışlarda gelecekte azalmalar söz konusudur. Sıcaklıkların artması, nemin azalmasıyla orman yangınları için uygun ortam oluşuyor. Gelecek yıllar yangınlar açısından riskler daha fazla gözüküyor. Ege ve Akdeniz’de kuraklık risklerimiz var, sıcaklıkların artma riski var. İklim değişikliği modelleri bunu gösteriyor. Bunların hepsinin getirdiği sonuç, ormanlar açısından yangın risklerinin artabileceği yönünde. Bu sadece ülkemizde olan bir durum değil. Akdeniz iklim kuşağında orman yangınları riski çok fazla. Avrupa’da, Rusya’da hiç olmayan yerlerde orman yangınlarını görmeye başladık. Dolayısıyla dünyada iklimin değişmesi sadece tarımı değil, ormanları da olumsuz yönde etkiliyor.”
Şaylan, ormanların atmosferdeki seragazlarını temizleyen en önemli kaynaklardan birisi olduğuna işaret ederek, “Eğer yangınlar artarsa atmosfere giden seragazları daha fazla atmosferde kalacak ve küresel ısınma daha da artacak” dedi.
“Yangınların Her Geçen Yıl Artması Bekleniyor”
Geçmişten bugüne orman yangınlarının sayısında bir artış olduğuna dikkati çeken Şaylan, önceki orman yangınlarının daha az alan yaktığını söyledi.
Prof. Dr. Şaylan, “Küresel ısınma nedeniyle orman yangınları riskinin tüm dünyada her geçen yıl artması bekleniyor. Yağışların azalması, sıcaklıkların artması, nemin azalması orman yangını için riski artırıyor” değerlendirmesini yaptı.
Orman yangınlarını söndürmenin kolay olmadığına değinen Şaylan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Çünkü rüzgarın şiddetli olması, sıcaklığın fazla olması, yağışın olmaması yangının kontrol altına alınmasını engelliyor. Dolayısıyla yangın çıktıktan sonraki en önemli faktör rüzgar ve yağış olarak karşımıza çıkıyor. Tarımsal alanlar da orman yangınlarından zarar görüyor. Ormanların içinde kalan tarım alanları, hayvansal üretim ve orman alanı yakınında bulunan tarım alanları da orman yangınlarının sıçraması sonucu zarar görüyor.”
