İnsülin iğnesi yerine, akıllı insülin kapsülü

Tip 2 diyabet hastaları için düzenli insülin enjeksiyonu günlük yaşamın bir parçası ancak bu pek konforlu bir deneyim değil. İnsülin’i hap olarak üreterek iğneye ihtiyaç kalmamasını sağlamak için birçok çalışma yapıldı ancak bu yöntemlerin de farklı zorlukları var. Şimdi MIT’den bir ekip içinde insülinden yapılan bir mikro iğne bulunan kapsül tasarımını tanıttı. Bu iğne hormonu mide zarına enjekte ediyor.

İnsülin’i ağızdan almak basit bir çözüm gibi görünse de mide oldukça zorlu bir ortam olduğu için ilaçların içindeki maddelerin mide asidi tarafından nötralize edilmesi oldukça kolay. Bu yüzden insülin haplarının geliştirilmesinde, dış kaplamanın tasarımına önemli bir vakit harcanıyor. Böylece insülin bu yolculuktan zarar almadan çıkıp enjekte edileceği noktaya ulaşabiliyor.

Ancak MIT araştırmacılar farklı bir yol izledi. Birkaç yıl önce bir ekip bir insülin hapını minik iğnelerle donatmıştı. Bu iğneler bağırsaklardan geçerken ilacı enjekte ediyordu. Şimdi yeni tasarım bu fikri daha da geliştirdi. Tek bir iğne kullanan yeni kapsül ilacı mide duvarına enjekte ediyor.

Yeni kapsülün boyutu yaklaşık bir yaban mersini kadar ve doğada çözünebilen bir polimerden üretildi. İçindeki mekanik bileşenler ise oldukça karmaşık. Dondurulup kurutulmuş insülinden elde edilen mikro iğne, paslanmaz çelik yaya bağlı şekilde duruyor ve şekerden yapılan bir disk bunları içeride tutuyor. Şeker mide asidiyle çözününce yay boşalıyor ve iğneyi mide zarına doğru itiyor.

İğnenin ucu zara girdiğinde insülin çözülerek düzenli bir oranda kan akışına karışıyor. Yapılan testte bu işlem yaklaşık 1 saat sürdü ancak araştırmacılar bu süreyi düzenleyebiliyorlar. İlaç teslim edildikten sonra kapsül sindirim sisteminden zararsız bir şekilde dışarı atılıyor. İğnenin mide duvarı ile temas edebilmesi için ekip kapsülün arka kısmını kubbe şeklinde, iğneli kısmını da düz şekilde tasarladı. Böylece kapsül ne kadar dönerse dönsün yine düz yüzeyinin üstünde duruyor ve iğne mide zarına temas edebiliyor. Araştırmacılar bu tasarım için leopar kaplumbağasından ilham aldıklarını söylüyorlar. Bu hayvanlar da benzer şekilli kabukları sayesinde ters dönseler de tekrar düzelip ayaklarının üzerinde durabiliyorlar.

Ekip kapsülü domuzlarda denedi ve 5 miligrama kadar insülini hayvanların kan dolaşımına dahil etmeyi başardı. Bir insülin iğnesi de yaklaşık bu kadar insülin barındırıyor. Araştırmacılar testlerin ardından bu yöntemin insülin enjekte etmenin yanı sıra diğer tedaviler için de ideal bir yöntem olabileceğini söyledi. Çalışmada yer alan Robert Langer “Bu yeni kapsül türünün bir gün diyabet hastalarına ve belki düzenli enjeksiyon gerektiren diğer hastalara yardımcı olabileceğini umuyoruz. şeklinde konuştu.

Kapsül oldukça umut verici ama aslında bu alanda başka çalışmalar da yürütülüyor. Ağızdan insülin almak için geliştirilen diğer yöntemler arasında şu anda faz 2b denemelerinde olan Oramed adlı bir hap da bulunuyor. Bu hap MIT’nin kapsülüne göre çok daha basit bir yapıya sahip ve denemelerden başarıyla geçerse kapsüle göre daha fazla tercih edilebilir. Her iki şekilde de günlük insülin enjeksiyonu ortadan kalkacak gibi duruyor.