Elazığ'da iki üniversite öğrencisi, katı atıkların yeniden ekonomiye kazandırılabilmesi amacıyla yapay zeka destekli katı atık ayrıştırma cihazı geliştirdi.Fırat Üniversite Teknoloji Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölümünde okuyan Engin Ülger ve Yunus Emre Aydın'ın yapay zeka destekli geliştirdikleri ve "Vatos" adını verdikleri cihaz, farklı özellikteki kağıt, plastik, metal ve cam gibi atıkların kolayca ayrıştırılmasını sağlıyor. Yaptıkları ilk prototipi Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne bağlı Ahmet Kabaklı Erkek Öğrenci Yurdu'nun kantinine yerleştiren öğrenciler, cihaz sayesinde katı atığın ayrıştırılarak yeniden ekonomiye kazandırılmasına imkan sunuyor.
Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürü Suphi Döner, cihazın tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, dünyada artan nüfus ve sanayileşmeyle birlikte çevre sorunlarının da giderek arttığını belirtti.İnsan faaliyetlerinden doğan atıkların sadece doğayı değil insanları da tehdit eder hale geldiğine dikkati çeken Döner, şunları söyledi: "Son dönemlerde özellikle atıklarla ilgili birçok proje yapılıyor. Bugün kurumlarımızda kalan öğrencilerimiz üniversite hocalarından aldıkları bilgiler ile çeşitli projeler geliştiriyorlar. Bu sıfır atık cihazı da bunun güzel bir örneğidir. Bu proje bizlere yarınlar için çok büyük ümitler veriyor."
Yaklaşık 2 bin öğrencinin kaldığı yurtlarındaki çöp kovalarındaki plastik, cam, kağıt ve metal atıkları gördükten sonra bunların geri dönüşüme kazandırılması için yapay zeka destekli katı atık ayrıştırma cihazı geliştirmeye karar verdiklerini aktaran Ülger, şöyle konuştu:
"Yaptığımız bir araştırmada yurdumuzdaki günlük 367,5 lira değerindeki katı atık daha önceden çöpe atılıyordu. Bir keresinde yurdumuzda farkındalık oluşturmak adına bu katı atıkları sabahtan akşama kadar tek tek elimizle ayıkladık. Baktık işin içinden çıkamıyoruz. 'Ne yapabiliriz de bunu otomatik hale getirebilir, daha da nasıl geliştirebiliriz' diye düşünmeye başladık. Sonuçta böyle bir cihaz yapmaya karar verdik. İnşallah cihazı daha da profesyonel hale getirip sonraki versiyonlarında içerisine robot kollar eklemeyi düşünüyoruz. Böylece kamu kurumlardaki çöplerden ekonomiye katkı sağlayabiliriz."
Cihazın yapay zeka desteği sayesinde içerisine bırakılan katı atığı türüne göre farklı haznelerde topluyor.
Yurt kantininde kullandıkları cihazın dikkati çekmesi için çevresini akvaryumdan yaptıklarını anlatan Yunus Aydın, "Atılan çöp tek bir makine içerisinde ayrı yerlere yönlendirilebiliyor. Böylelikle ayrıştırma işleminde hem insan eli değmemiş oluyor hem de gerişi dönüşüm ile ülke ekonomisi için fayda sağlanıyor. Bu teknolojik aletle ekonomik değer olarak atıklarımızdan ciddi gelir elde edilebiliriz. Bunları düşünerek böyle bir makineyi ortaya koyduk." dedi.