Ulusal Hububat Konseyinin 2020 Mart Buğday Raporu'nda, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle buğday üretimi ve arz güvenliğinin sağlanmasına yönelik önerilere yer verildi.
"Salgında tarım ve gıda en fazla etkilenecek sektör" vurgusunun yapıldığı raporda, bazı ülkelerin sağlık tedbirleri kapsamında tarım ürünleri ihracatına kısıtlama getirmesiyle dünyada gıda fiyatlarında yükselme eğiliminin görüldüğü belirtildi.
Gelişmiş birçok ülkede pandeminin etkisiyle market raflarının boşalmasına karşın Türkiye'de gıda sorunu yaşanmadığına işaret edilen raporda, "Bu anlamda başta ziraat mühendisleri olmak üzere çiftçilerimizin, sektöre hizmet sağlayan tüm teknik personelin, ilgili tüm kurum ve kuruluşların, karar alma süreçlerini başarıyla yöneten Tarım ve Orman Bakanlığının ve TMO'nun kutlanması, altı çizilmesi gereken bir husustur." ifadeleri kullanıldı.
"Buğdaya verilen destek 20-25 kuruşa yükseltilmeli"
Raporda, gıdada gelecek dönemde de sorun yaşanmaması için alınması gereken tedbirlere ilişkin şu önerilere yer verildi:
"Özellikle buğday gibi stratejik ürünlerde tercih ve politikalar daima üretimden yana olmalıdır. Bunun için TMO müdahale alım fiyatları, girdi fiyatlarındaki artış göz önüne alınarak geçen yılki gibi üreticiyi memnun edecek düzeyde olmalıdır. Buğdaya verilen desteğin 20-25 kuruşa yükseltilmesi önerilmektedir. Tarımsal girdilere uygulanan KDV ve ithalat vergileri geçici olarak düşürülmelidir. Tarımsal motorinde ÖTV'nin düşürülmesinin gündeme alınması, elektrik enerjisinin tarıma çok daha düşük fiyatla arz edilmesi gerekmektedir. Üretici birlik ve kooperatiflerinin üye üreticilerine girdi temini uygulamaları daha etkin devam etmelidir. Ayrıca Ziraat Bankasının bu konuda üstlendiği rol, daha kolaylaştırıcı ve etkin olmalıdır. TMO'nun yeterli stok bulundurması ve bunu kalıcı bir politika haline getirmesi beklenmektedir. Ancak bu buğday stoğunun öncelikle yerli üretimden karşılanmasının da üreticilerin haklı beklentileri arasında olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Üreticinin pazara ulaşmasının önündeki engelleri kaldıracak çalışmalar güncellenerek etkinliği artırılmalıdır."
Yağış azaldı ama buğday için yeterli
Ülke genelinde 1 Ekim 2019-31 Mart 2020 döneminde uzun yıllar ortalamasından yüzde 5 daha az yağış alındığı, bu dönemdeki yağışların bölgelere göre önemli ölçüde değişiklik gösterdiği aktarıldı.