350 milyon liralık yatırımla kurulan Ödemiş Entegre Katı Atık Yönetim Tesisi'ni yakında hizmete alacaklarını duyuran İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Atığı bir kaynak olarak görmemiz gerekiyor. Çöp bir kaynaktır ve bizim bunu değerlendirmemiz lazım. Türkiye'nin en modern atık yönetim tesislerini hizmete alıyoruz. Çöpten elektrik ve gübre üretiyoruz. Ödemiş'in ardından Bergama tesisimizi de hizmete alacağız. İzmir’de çöpün toplanmasından bertarafına kadar uzanan yeni bir döngüsel anlayışı yaratmaya başladık. Tertemiz ve doğayla uyumlu bir İzmir için çalışıyoruz” dedi.
Eriş: “Kuşku duyanlar örnek tesisimizi görsünler” Tesisin dünyada kullanılan en son teknoloji ile kurulduğunu belirten Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş, koku veya çevre kirliliğine ilişkin endişe duyanları tesisi gezmeye davet etti. Eriş, “Tunç Başkanımızın bir sözü var: “Biz yalnız insanları değil doğayı, suyu, havayı, kuşu, kurdu, böceği de koruyacağız' diyor. Bu sözün tam uygulandığı bir alandayız. Katı atık bertaraf tesisi kurulacak ilçelerde insanlarda kuşku var. O kuşku bizde de vardı. Tabi ki ben de bölgemi, insanımı, bölge tarımını düşünmek zorundayım. Dünyanın en iyi patatesinin yetiştiği bir alandayız. Gelip burayı görmelerini isteriz. Tesisin, teknolojinin ne kadar üstün olarak burada uygulandığını ilk günden bu yana görüyoruz. İzmir Büyükşehir Belediyesi zaten Türkiye'de gerçekten bu alanda en iyi uygulayıcı konumunda. Koku konusunda hassas olan insanlarımızı, özellikle katı atık tesisi kurulması konusunda tepkilerin olduğu Menderes'teki vatandaşlarımızı, muhtarlarımızı, meclis üyelerimizi buraya davet ediyoruz” dedi.
Tepkiler eksik bilgiden Küçük Menderes Havzası'ndaki asıl kirlenmenin kimyasal gübre kullanımından kaynaklandığını dile getiren Eriş, Ödemiş Katı Atık Entegre Tesisi'nin hem ülke ekonomisine hem bölgeye katkı koyacağını dile getirdi. Eriş, tesisten çevreye kötü koku yayılmadığına da değinerek, Selçuk ve Torbalı'nın da çöpüne talip olduklarını söyledi. Eriş, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bu tesisten 100 ton gübre çıkacaksa bunun en büyük kullanıcısı bu havzadaki tarımla uğraşan insanlarımız olacak. Belediyemizin parkları ve bahçeleri olacak. Ekonomiye çift katlı katkı olacak. Bize bakan toprağımıza, havamıza, kurdumuza, kuşumuza sahip çıkmış olacağız. Katı atıkların değerlendirilmesinde çıkan suyun ne olacağı ile ilgili tepkiler vardı. Bunlar eksik bilgiden kaynaklanıyor. Biz de öğrendikçe kuşkularımızı yendik. İçme suyu kalitesinde çıkan su arıtmaya tekrar gelecek. Yine İZSU projesiyle tarımda kullanmış olacağız. Bu tesisimize Kiraz, Beydağ, Tire, Bayındır'dan çöp gelecek. Biz 'Torbalı ve Selçuk'un çöpünü de istiyoruz' dedik. Çünkü biz çöpü endüstriyel hammadde olarak görüyoruz. Atıkların modern bir şekilde toplanması, değerlendirilmesi, doğanın korunması adına ilçemde böyle bir tesis olmasından dolayı mutluyum. Tesiste 350'ye yakın teknik personel, işçi çalışacak. Bölgemiz adına iyi bir yatırım olduğunu düşünüyoruz. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Tunç Soyer'e, tesisi yapan firmaya, emeği geçenlere teşekkür ediyorum.”
116 bin hanenin enerji ihtiyacı karşılanacak Ödemiş, Tire, Kiraz, Beydağ, Bayındır ilçelerindeki katı atıklardan elektrik ve gübre üretecek Ödemiş (Güney- 1) Entegre Katı Atık Yönetim Tesisi’nin ilk kademesi hizmete girdi ve tesiste ayrıştırılan katı atıklardan saatte 3,2 MW elektrik üretilmeye başlandı. Tesis günlük bin 600 ton atık işleme kapasitesine sahip olacak. Saatte 20 MW elektrik üretecek tesis, yıllık 116 bin hanenin enerji ihtiyacını karşılayabilecek miktarda elektrik enerjisi üretecek. Tesiste ayrıca günde 100 ton gübre üretilmesi hedefleniyor.
Sistem nasıl çalışıyor? Tamamen kapalı olarak kurulan tesiste mekanik ayırma, biyometanizasyon üniteleri, kompost üretim, elektrik enerjisi üretim üniteleri ile modern bir laboratuvar bulunuyor. Tesise gelen atıklar ayrıştırılacak, ambalaj atıkları geri dönüşüm sanayinde hammadde olarak kullanılacak, organik atıklardan enerji ve gübre üretilecek.
Tesis sayısı üçe çıktı
İzmir Büyükşehir Belediyesi entegre katı atık yönetim sistemi çalışmaları kapsamında Çiğli’deki Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nde 2019 yılı Kasım ayından bu yana depolanan atıklardan elektrik enerjisi üretmeye başladı. Burada kurulan Biyogaz Tesisi ile birlikte yılda yaklaşık 100 milyon metreküp metan gazını bertaraf edilmesi ve 200 milyon kilovat saat elektrik enerjisi üretilmesi sağlandı. Bu miktar 140 bin hanenin enerji kullanımına tekabül ediyor. Depolama sahasını kent ormanına dönüştürme çalışmaları kapsamında 60 dönüm alan rehabilite edilerek, ağaçlandırdı. Kentin kuzeyinde yer alan Bakırçay havzasında kurulan ve deneme üretimine başlanan Bergama Entegre Katı Atık Yönetim Tesisi ile hem havzanın katı atık sorunu çözülüyor hem de atıklardan elektrik ve gübre üretiliyor. Tesiste günde 800 ton atık işlenecek. Deneme üretiminin başladığı bu tesiste kısa bir süre sonra tam kapasite hizmet vermeye başlayacak.