Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) destekli, 2004 yılında Kocaeli’nin Kartepe ilçesinde 8 bin metrekarelik alanda kurulan Exitcom Recycling Elektronik Atık Geri Dönüşüm Tesisi’nde elektronik ürünleri geri dönüştürülerek içindeki pillerin değerli maddeleri çıkarılıyor. Yaklaşık 4 yıldır bu alanda çalışma yapan firma Çevre ve Şehircilik Bakanlığı desteği ile kurduğu pilot tesis ve Ar-Ge merkezinde piller içerisinde bulunan ve uzak doğu ülkelerinin elinde tuttuğu lityum, kobalt, grafit hammaddelerini elde ediyor. Elektrikli araçlarda kullanılan lityum piller için lityum, kobalt, grafit hammaddelerinin gerekli olduğunu söyleyen Exitcom Recycling Genel Müdürü Murat Ilgar, yerli otomobilin seri üretime geçeceği Türkiye’de, pil üretimi alanında yapılacak çalışmalarda hammaddelere ihtiyaç duyulacağını ve bu sebeple geri dönüşüm tesislerinin önemli olduğunu söyledi.
Elektrikli araç pilleri üzerine faaliyetlerimize devam ediyoruz
Kurumlardan gelen elektronik atıklarını geri dönüştürerek ülke ekonomisine kazandırdıklarını belirten Ilgar, “Biz Türkiye’nin ilk elektronik atık geri dönüşüm firmasıyız. TÜBİTAK destekli kurulduk. Türkiye’nin ilk florasan lamda geri dönüşüm tesisini TÜBİTAK destekli kurduk, Türkiye’nin ilk toner kazanım tesisini Kalkınma Ajansı destekli, TÜBİTAK ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı destekli Türkiye’nin ilk alkalin pil geri dönüşüm tesisini kurduk. Şu anda elektrikli araç pilleri üzerine Türkiye’de ve Almanya’da faaliyetlerimize devam ediyoruz. Bunun dışında kişisel verilerin yazılı ve dijital ortam da imha edilmesi konuları üzerinde çalışıyoruz” dedi.
Bu üç hammaddeyi biz yalnızca pilden elde edebiliriz
Geri dönüşümden elde edilecek hammaddeler ile elektrikli araç pili üretiminde maliyetin azalabileceğini belirten Ilgar, “3-4 yıldır iyon piller üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. Şu anda pilot tesisimizi de kurduk. Elektrikli araçlar dünya gündeminde. Fosil yakıtlara ilgi gittikçe azalmakta. Şu anda gerek Avrupa Birliği gerek birçok ülke elektrikli araç sistemine geçtiler. Gelecekte artık yollarda gördüğümüz araçlar elektrikli araçlar olacak. Enerji depolama sistemleri daha çok artacak. Bundan dolayı ülkemizde de bazı çalışmalar var. Elektrikli aracımızı yakın dönemde üretime sokacağız. Elektrikli araç pilleri ile alakalı çalışmalar da var ama istediğiniz kadar bu konular üzerine çalışın bir pilin oluşması için lityum, kobalt, grafit lazım. Bu üç hammaddeyi de biz yalnızca pilden elde edebiliriz. Avrupa Birliği’nin bununla ilgili çok ciddi çalışmaları var. Özellikle Çin ve Japonya gibi ülkeler bu piyasayı ellerinde tutuyorlar. Hammaddeleri uzak doğu ülkeleri kendileri işliyorlar” diye konuştu.
Üretim tesisine geçmeyi hedefliyoruz
Avrupa Birliği destekli pil geri dönüşümü ile ilgili Avrupa Birliği destekli 2 proje yürüttüklerini dile getiren Murat Ilgar, “Biz de bu hammaddeleri üretmek için çalışmalara başladık. Bununla ilgili 2 tane Avrupa Birliği projesi kazandık. Sakarya Üniversitesi, Karadeniz Üniversitesi, Isparta Üniversitesi ve Avrupa’daki 8 üniversite ile çalışmalarımız var. Pilot tesisimizi Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızdan aldığımız izinle kurduk. Kendi Ar-Ge laboratuvarımızı kurduk. Üretim tesisine geçmeyi hedefliyoruz. Bu bağlamda bu tesis ekonomi için, dışa bağımlılığı azaltmak için çok önemli. Bu tür çalışmaların önünün açılmasını istiyoruz. Elektronik atıklar ve bu türdeki her geri dönüşüm ülke ekonomisi için önemli. Ülkemizde de bununla ilgili çok güzel projeler çıktı. Bunların geliştirilebilmesi, sürdürülebilir olması lazım. Biz de bu bağlamda Avrupa’dan aldığımız tecrübe ile ülkemizde güzel şeyler yapmaya gayret ediyoruz” şeklinde konuştu.