Enflasyon rakamları açıklandı
TÜİK,Ocak ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı. Tüketici fiyatları Ocak ayında yüzde 1.06 arttı, yıllık enflasyon yüzde 20.35 olarak gerçekleşti. TÜİK rakamlarına göre, enflasyon sepetine en çok olumsuz etkiyi yapan ilk 10 ürün sıralamasında meyve ve sebze fiyatları var..
Fiyatlar aracılardan kaynaklanıyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan TRT canlı yayınında bu konuyla ilişkili açıklamalar yaptı. Hazırlıkları yapılan yeni hal yasasıyla birçok sorunun önüne geçileceğini açıklayan Erdoğan, "Üretici ile tüketici arasındaki istasyonlar maliyeti artırıyor. Fiyatlar aracılardan kaynaklanıyor. Bu işi böyle götürmek mümkün değil. Çarşı, pazarda 'Markette fiyat böyle oldu, benim fiyatım da böyle olsun.' diyerek onlar da vatandaşımızı sömürmemeli." ifadelerini kullandı..
Çarliston biberin fiyatı yüzde 87, patlıcanın fiyatı yüzde 80 artınca ocak ayında yıllık enflasyon yüzde 20.35 çıktı. Pazar yangın yeri olurken mutfak masrafının nasıl uçtuğu gözler önüne serildi! 2004 yılından bu yana en yüksek yıllık ocak ayı enflasyonu gözlendi. Gıda enflasyonu yüzde 30.97 ile 2004'ten bu yana en yüksek seviyede çıktı.
YILLIK EN FAZLA ARTIŞ GIDA VE ALKOLSÜZ İÇECEKLERDE
Yıllık en fazla artış %30,97 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %29,63, ev eşyası %29,07, eğlence ve kültür %23,15 ve lokanta ve oteller %19,89 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) aylık %0,18 arttı
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2019 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %0,18, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,18, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,55 ve on iki aylık ortalamalara göre %17,21 artış gerçekleşti.
Ocak 2019’da endekste kapsanan 418 maddeden; 21 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 267 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 130 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
ENERJİ FİYATLARI ENFLASYONA YARDIMCI OLDU
Yatırım Ekonomisti Enver Erkan gıda fiyatlarının enflasyonu yukarı çektiğini enerji maliyetlerinde yaşanan azalmanın ise enflasyona yardımcı olduğunu söylüyor. Enver açıklamasında şu ifadeleri kullandı: Bu noktada enflasyonun gıda tarafındaki sıkıntıdan dolayı olumsuz etkilendiğini, kur ve enerji maliyetlerindeki düşüşün ise enflasyona yardımcı olduğunu görüyoruz. Bu noktada, eğer yıl içerisinde yoğun Türk Lirası değer kaybına yol açacak bir döviz şoku söz konusu olmaz ise, enflasyona gıda kaleminin önümüzdeki birkaç aylık süreçte belirleyici etki yaratmasını bekleriz. Gıda enflasyonu ile mücadelede Hal Yasası ve tarım reformu gibi önemli yapısal düzenlemeleri bu bakımdan yüksek derecede önemsiyoruz. Kur tarafının enflasyona yarattığı olumlu etki ise özellikle yüzde 19'a çekilen çekirdek enflasyon (C göstergesi) itibariyle net şekilde görülebilmektedir. Ocak ayında da Türk Lirası’nın değer kazanması bu bakımdan enflasyona yardımcı olmuştur.
Elektrik şalterleri inmeye başladı
Ekonomik daralmanın etkisi ile elektrik tüketimi azalıyor. 2018’de elektrik tüketimi bir önceki yıla göre sadece yüzde 0.8 arttı. 2019 Ocak ayındaki tüketim de yüzde 2.2 düştü. Gerileme 4 aydır aralıksız devam ediyor.
Tüketim değerlerine bakınca, aylık bazda art arda gerileme 2018'in ekim ayında başladı. Bu ayda tüketim, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.1 geriledi. Kasım 2018'de tüketimdeki gerileme yüzde 2.2'yi buldu. Yılın son ayındaki düşüş ise yüzde 1.8 olarak gerçekleşti.
EPİAŞ'ın verileri incelendiğinde yeni yılla birlikte elektrik tüketiminde düşüşün devam ettiği görüldü. Ocak ayında tüketim 2.2 gerileyerek 25 milyar 368 milyon 705 bin kilovatsaat oldu. 2018'in Ocak ayında yüzde 3.3'lük artış gerçekleşmiş ve toplam aylık tüketim 25 milyar 929 milyon 447 bin kilovatsaat şeklinde gerçekleşmişti. 2018'deki en büyük elektrik tüketim düşüşü ağustos ayında görüldü. Döviz kurlarının Türk Lirası karşısında zirveyi gördüğü ağustosta tüketim yüzde 3.3 gerileme ile 26.6 milyon megavatsaat oldu. 2017'nin aynı ayında bu değer 27.5 milyon megavatsaat olmuştu. 2018'in ilk 7 ayında da aralıksız elektrik tüketim artışı kaydedildi. Böylece eylül ayı haricinde elektrik tüketimindeki gerileme ağustostan bu yana aralıksız sürdü.
Enerji Bakanlığı'nın planlamalarına göre elektrik tüketiminin 2023'e kadar yıllık yüzde 4.8 artması hedefleniyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) verilerine göre 2017'de tüketilen elektriğin yüzde 42'si sanayiden, yüzde 29.3'ü ticarethanelerden, yüzde 29.7'si meskenlerden, yüzde 2.9'u tarımsal sulamalardan ve yüzde 1.9'u aydınlatmadan kaynaklandı.