1998'de Ramsar Sözleşmesi olarak bilinen "Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" ile koruma altına alına Gediz Nehri ve havzası, bir yandan Salihli ilçesinde kurulan Demirköprü Barajı'ndan elektrik üretirken diğer yandan Türkiye'nin tarımsal üretiminde önemli bir yere sahip Gediz Ovası'nı suluyor.
Kirliliğiyle gündeme gelen Gediz Nehri'nde su kalitesinin iyileştirilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Evsel ve Endüstriyel Kirlilik İzleme Programı yürütülüyor. Nehir havzasında atık su arıtma tesisi yatırımları da sürüyor.
Nehri temizliğiyle örnek hale getirme hedefine odaklanan Manisa Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ) Genel Müdürlüğü, 5 yılda 300 milyon lira yatırım yaparak Gediz Nehri havzasında 19 atık su arıtma tesisini işletmeye aldı.
Bu tesislerde yerleşim merkezlerinden bırakılan yıllık ortalama 40 milyon metreküp evsel atık suyu arıtan MASKİ, temizlenen suyu Gediz Nehri'ne bırakarak nehirdeki kirliliği azaltmaya çalışıyor.
5 yılda 300 milyon liralık yatırım
MASKİ Genel Müdürü Burak Aslay, yaptığı açıklamada, 401 kilometre uzunluğundaki Gediz Nehri'nin neredeyse yarısının Manisa il sınırları içinden geçtiğini, Manisa ovalarına hayat veren, tarımsal üretimde kentin en büyük kaynağı olan nehirdeki kirliliği azaltmak için yoğun çaba sarf ettiklerini söyledi.
Nehrin su kalitesinin artırılması için 5 yıl gibi kısa bir sürede sadece atık su arıtma tesislerine 300 milyon lira yatırım yaptıklarını belirten Aslay, şunları kaydetti:
"19 atık su arıtma tesisimizle 5 yılda 200 milyon metreküp atık su arıtarak üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirdik. Bundan sonraki süreçte de bu çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tesisimize giren evsel atık sular, arıtım süreci sonunda içme suyu berraklığında doğaya salınıyor.
Gediz'in eski günlerine dönmesinde sadece kentsel atık suları temizlemek yetmiyor. Ayrıca tüm kirletici unsurların bu koruma eylem planlarına dahil olması gerekiyor. Büyükşehir Belediye Başkanımız Cengiz Ergün'ün vermiş olduğu bir söz var ve bu sözü yerine getirmek için çalışıyoruz. Gediz'i özlenen günlerine, balık tutulan günlerine hep birlikte kavuşturacağız."
Yıllık ortalama 40 milyon metreküp atık suyu arıttıktan sonra Gediz'e bıraktıklarını dile getiren Aslay, Manisa Merkez Atık Su Arıtma Tesisi'nin de yeni işletmeye alındığını, bu sayede yıllık arıtılan su miktarının 70 milyon metreküpe çıkacağını bildirdi.
Nehri kirleten 5 işletmeye 773 bin lira para cezası
Gediz Nehri'nde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2012'den bu yana yürüttüğü Evsel ve Endüstriyel Kirlilik İzleme Programı da devam ediyor.
Her 3 ayda bir nehir üzerindeki 17 noktadan alınan numunelerle nehrin dönemsel su kalitesini ölçülüyor.
Akarsudaki su kalitesinin iyileştirilmesi adına havzadaki baskı unsularını tespit eden bakanlık, nehri kirlettiği belirlenen kurum, kuruluş ve işletmelere yönelik denetimler yapıyor. Bu kapsamda 2020 yılının 6 ayında atıklarını nehre bıraktığı tespit edilen 5 işletmeye 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında 773 bin 651 lira para cezası verildi.