Türkiye’nin 96 bin megavatlık (MW) toplam elektrik üretim kurulu gücünün yarısından fazlasını yani yaklaşık 50 bin megavatını yenilenebilir enerji kaynakları oluşturuyor. Bu gücün artmasındaki en önemli neden ise güneş enerjisi yatırımları. Türkiye’de 10 yıllık geçmişi olan güneş enerjisi sektörünün, 2014’te 40 megavatlık kurulu gücü bulunuyordu. 2021 itibarıyla bu güç yaklaşık 7 bin megavata ulaşmış durumda. Yani Türkiye’nin yenilenebilir enerji toplam kurulu gücünün yüzde 7’si güneşten geliyor.
MASRAF 5 KAT AZALDI
Güneş enerjisinde toplam yatırım büyüklüğü de 6 milyar dolara ulaştı. Pandemi nedeniyle yeni yatırımlar ertelense de toplam kapasitenin 2023’te 16 bin megavata ulaşması bekleniyor. 2030’a kadar da güneş enerjisi sektörünün yıllık yüzde 10’un üzerinde büyüyeceği tahmin ediliyor. Bunun en önemli nedeniyse maliyetlerin azalması. Uluslararası Enerji Ajansı’nın 2020 Enerji Görünümü Raporu’na göre, 10 yıl öncesine kıyasla bugün güneş enerjisi yatırım maliyeti 5 kat azalmış durumda.
MESKENLERDE 10 KİLOVATA KADAR
Maliyetin azalması özellikle güneşten kendi elektriğini üretmek isteyenlere yaradı. 2013’te yayınlanan Lisanssız Elektrik Üretimi Yönetmeliği ile vatandaşlar şirket kurmadan güneş paneliyle kendi elektriğini üretebiliyor. Üstelik vatandaşa evde ürettiği elektriğin fazlasını mevcut şebeke üzerinden dağıtım şirketine satabilme hakkı da tanınıyor. Meskenlerde 10 kilovat (kW) ve altında güçteki çatı tipi güneş enerji sistemlerinin kuruluşunun kolaylaştırıldığını belirten Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Başkanı Halil Demirdağ, üretim için yapılması gerekenleri şöyle anlattı:
BAŞVURULAR ŞİRKETE
“Güneş enerjisi santrali (GES) kurmak istediğiniz yerin, bağlı olduğu dağıtım şirketine başvuru yapılması gerekiyor. Bu işe başlarken, güncel elektrik faturası, çatının ölçüleri, çatının birkaç fotoğrafı ve konum (açık adres) gibi bilgiler talep ediliyor. Elektrik üretmek için sadece panel, inverter/ evirici ve bağlantı elemanları yeterli olur. Elektriği satın aldığınız dağıtım şirketinin internet sayfasında bulunan başvuru evraklarını doldurup yine dağıtım şirketine göndermeniz yeterli.”
6 YILDA AMORTİ EDİYOR
Üretim maliyetleriyle de ilgili bilgi veren Demirdağ, “Güneş enerjisinden elektrik üretimi farklı coğrafi konumlarda farklı enerji üretim potansiyellerine sahip. 100 metrekarelik bir evin çatısına kurulacak sistemin maliyeti; malzemenin markası, çatının durumu gibi birçok faktöre göre değişkenlik göstermekle beraber 5.500-8.000 TL/kW olarak düşünülebilir. Yapılan yatırımın maliyeti de 6 ila 10 yıl arasında kendisini amorti eder” diye konuştu.
4.200 TL TASARRUF
Elektriğin güneşten elde edilmesi durumunda sağlanacak tasarrufla ilgili bilgi veren Demirdağ, şunları söyledi: “Marmara Bölgesi’nde yer alan bir yapıdan ilerlersek; 100 metrekarelik bir eve 5 kWp’lik bir sistem kurduğumuzda yıllık 4.200 TL tasarruf sağlanır. Enerji üretimi müsaadeleri elektrik dağıtım şirketleri veya OSB’lerden temin edilebilir. 10 kW ve altındaki sistemlerde izinlerle ilgili bürokrasi oldukça kolaylaştırıldı. Eğer şebekeden bağımsız sistemler tesis edilecekse bu izinlere dahi gerek duyulmuyor.”