Birleşik Krallık'ın (BK) öncülük ettiği fırlatma Dünya'yı çevreleyen büyük miktardaki uzay enkazına bir çözüm bulmayı amaçlıyor.
Uzmanlar Dünya'yı çevreleyen atık miktarının birbirlerine çarpma olasılıkları giderek artan mevcut uydular için bir risk oluşturduğu konusunda defalarca uyarıda bulunmuştu.
Avrupa Uzay Ajansı'na göre yaklaşık 9 bin 200 ton uzay çöpü var; 10 cm'den daha büyük 34 bin nesne, boyutları bir mm ile bir cm arasında değişen 128 milyon nesne olduğu tahmin ediliyor.
Ajans, 560'tan fazla kırılma, patlama, çarpışma veya parçalanmayla sonuçlanan başka anormal olay yaşandığını tahmin ediyor.
1957'den bu yana roket fırlatmalarıyla Dünya yörüngesine yaklaşık 10 bin 680 uydu yerleştirildi, bunların 6 bin 250'si hâlâ uzayda fakat yalnızca üç bin 700'ü çalışır durumda.
Uzay çöpleriyle çarpışmalar cep telefonları ve çevrimiçi bankacılık dahil olmak üzere insanların her gün kullandığı uydu hizmetlerinde büyük bir etkiye sahip olabilir.
Dünyanın bu türden ilk görevinde fırlatışın başlangıçta cumartesi günü yapılması bekleniyordu fakat teknik endişeler nedeniyle fırlatış pazartesi sabahına ertelendi.
Pazartesi günü iki uzay aracı (enkazı toplamak için bir hizmet uydusu ve enkaz rolünü üstlenecek bir yardımcı uydu) GK Launch Services'ın işlettiği bir Soyuz roketiyle Kazakistan'dan fırlatıldı.
Astroscale'in End-of-Life Services tanıtımı (ELSA-d), Oxfordshire'daki Harwell Kampüsü bünyesindeki Satellite Operations Catapult'ta (SAC) yer alan In-Orbit Servicing Control Centre - National Facility'den kontrol edilecek.
Haziran veya Temmuz aylarında büyük tanıtımlara başlanılması bekleniyor.
Kısa mesafede buluşma teknolojileri ve manyetik bir kenetlenme mekanizmasıyla donatılan hizmet uydusu yörüngedeki çöpleri güvenle toplayacak şekilde geliştirildi.
Kenetlenmeyi sağlayan bir plaka taşıyan yardımcı uydu bir enkaz parçasının yerine geçiyor.
Görev sırasında hizmet uydusu, kullanılmayan uyduları ve diğer uzay çöplerini bulup bunlarla kenetlenme kabiliyetini gösteren bir dizi teknik gösteri kapsamında yardımcı uyduyla tekrar tekrar kenetlenecek ve ayrılacak.
Gösteriler arasında yardımcı uydunun aranması, incelenmesi ve yardımcı uyduyla buluşulmasının yanı sıra sabit ve hareketli kenetlenmeler de yer alacak.
ELSA-d dünyanın ilk ticari enkaz kaldırma görevi tanıtımı.
Fırlatma öncesinde konuşan BK Bilim Bakanı Amanda Solloway şunları söyledi:
“Tehlikeli uzay çöplerinin kaldırılması yalnızca çevresel açıdan önemli değil, aynı zamanda uzayı nasıl herkes için güvenli bir hale getireceğimizi göstererek buna öncülük eden Astroscale gibi şirketlerle BK için büyük bir ticari fırsat.”