Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Marmara Belediyeler Birliği tarafından hazırlanan Marmara Denizi Eylem Planı ve raporunu geçtiğimiz günlerde TBMM Başkanlığı’na sunan Müsilaj Araştırma Komisyonu’nun önerileri doğrultusunda, Marmara’daki deniz kirliliği ve müsilaj sorunuyla mücadele için çalışma başlatıldı.
BBC’den Ayşen Sayın’ın aktardığına göre, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı ile AKP’nin meclis grubunun üzerinde çalıştığı yasa teklifi, Marmara Havzası’nda bulunan İstanbul, Kocaeli, Yalova, Bursa gibi iller ile bu illere sınır olan il belediyelerine İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi kurma zorunluluğu getirilmesini öngörüyor.
Belediyelere, tüm atık suların denize ulaşmadan yeniden kullanılabilir hale gelmesini sağlayan İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi projesi hazırlamaları için belli bir süre tanınacak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın üç aylık bir süre üzerinde durduğu belirtilirken, AKP’de ağırlıklı görüş altı aylık süre tanınması yönünde.
Belediyelerin tanınan süre içinde proje sunamamaları veya yapamayacaklarını bildirmeleri halinde, Hazine’nin de uygun görüşü alınarak, bu yerlerde tesis kurma görevini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı üstlenecek.
İleri biyolojik atık su tesisinin kurulmasını belediyeler veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kendi bütçesi ile yapabileceği gibi, yap-işlet modeliyle de gerçekleştirebilecek.
Yap-işlet modelinin tercih edilmesi halinden belediyeler, topladıkları atık su bedellerinden, yap-işlet için kaynak aktarabilecek.
Tesis kuruluşu için belediyelerin bütçelerine ek ödenek konulması ya da İller Bankası’ndan kaynak aktarılması da seçenekler arasında.
En az 60 Tesis Planlanıyor
AKP kaynaklarının verdiği bilgiye göre, atık suların denizi kirletmemesi için Marmara Havzası’ndaki illerde en az 60 tesis kurulması gerekecek.
Marmara Denizi’nde geçen yıl yaşanan müsilaj sorunu nedeniyle TBMM’de kurulan Meclis Araştırma Komisyonu da kirliliğin önlenmesi için İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi kurulmasını önermişti.
Komisyon’un, geçtiğimiz günlerde TBMM Başkanlığı’na sunulan raporunda, tüm evsel ve endüstriyel atık suların ileri biyolojik arıtmaya tabi tutulması, arıtma tesislerinde su geri kazanımı sağlanması ve böylece Marmara Denizi’nin azot-fosfor yükünün azaltılması öncelikli önlem olarak yer aldı.
Raporda, belediyelerin tahsil ettiği atık su bedellerinin, belediye bütçesinin içinde özel bir hesaba aktırılarak yalnızca arıtma tesislerinin yapımı ve işletilmesi için kullanılması önerildi.
Ayrıca, arıtma tesisinin yapımı için ilgili kurumun yeterli ve uygun alanı olmadığı takdirde hazine arazilerinden arsa tahsisi yapılması yolunun açılması istendi.
Raporda, su kaynaklarının korunması için “kullanan öder” ve “kirleten öder” ilkesine uygun bir sistem getirilmesi, bu çerçevede su ve atık su bedelleri için tam maliyet esasına dayalı tarifelerin belirlenmesi de önerildi.