Şehirlerin sorunlarına çözüm üretmek, geleceğin ihtiyaçlarına en hızlı ve verimli şekilde cevap vermek için ‘2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı’ hazırlandı. Planı açıklayan Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, son 1.5 yıl içinde 12 bakanlık, 24 genel müdürlük, 28 yerel yönetim ve 100’den fazla akıllı şehir tedarikçisiyle toplamda 145 toplantı ve 5 çalıştay düzenlediklerini söyledi. Bakan Kurum “Eylem planı, ulusal düzeyde hazırlanan Türkiye’nin ilk; Amerika, Hollanda ve Avustralya’dan sonra dünyanın dördüncü Ulusal Akıllı Şehir Stratejisi ve Eylem Planı’dır. Bu çalışma ülkemizin şehircilik tarihi açısından son derece önemli bir kilometre taşı olacaktır” dedi.
NÜFUS 500 BİNİ AŞMAYACAK
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci tamamlanan Kanal İstanbul projesinde de akıllı şehir uygulamalarının yer alacağını belirten Bakan Kurum, şöyle devam etti: “Kanal İstanbul’un iki yakasında kuracağımız şehri; akıllı mahalle, akıllı şehir konseptine göre dizayn edeceğiz. Bu anlamda Kanal İstanbul projesiyle İstanbul’a trafik, sosyal donatı ve yeşil alanlarıyla nefes aldıracak örnek iki akıllı şehri milletimize armağan edeceğiz. Kanal İstanbul’un iki yakasında kuracağımız şehrin nüfusu 500 bini aşmayacak. Zemin artı 3’ü 4’ü geçmeyecek, içinde ARGE merkezlerinin olduğu, teknoloji merkezlerinin olduğu, akıllı şehir uygulamalarının olduğu önemli bir proje olacak.” Kurum TOKİ projeleri ile millet bahçelerinde de akıllı şehir uygulamaları olacağını söyledi.
TASARRUF SAĞLANACAK
Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı’nda toplam 40 eylem belirlediklerini belirten Bakan Kurum sağlanacak tasarrufa da şöyle dikkat çekti:
“Ülke olarak akıllı atık toplama sistemleri ile yıllık atık toplama ve taşıma maliyetlerinde yüzde 45 oranında tasarruf sağlayabiliriz. Su şebekelerinde kayıp kaçak oranları yüzde 50’ye kadar çıkabiliyor. Akıllı sistemlerle; bu oranı yüzde 5’lere düşürebiliriz. Su geri dönüşüm oranlarımızı yüzde 1’den 5’e çıkarma hedefimiz var. Şu an kişi başına 1500 metreküp su kullanan bir ülkeyiz ve su fakiriyiz. Rakam 1200 metreküpe kadar düşecek.”
İBB’NİN ÇEKİLME YETKİSİ YOK
KANAL İstanbul projesinin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuna ilişkin bir soru üzerine Kurum, “Dün itibarıyla bakanlık olarak Kanal İstanbul ÇED sürecini tamamladık ve halkımızın bu noktadaki tasarrufuna bıraktık, 10 gün süreyle ilan ettik. 10 gün içinde ÇED raporuna gelecek olumlu ya da olumsuz eleştirileri alacağız. Bu eleştiriler neticesinde de ÇED sürecini tamamlamış olacağız” diye konuştu. ÇED raporu hazırlanırken birçok sivil toplum kuruluşunun, akademisyenin görüşüne başvurulduğunu ifade eden Kurum, şunları kaydetti: “Tüm belediyelerle ortak çalışma yürütüldü. Aslında bu süreç en büyük paydaş olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’yle birlikte yürütüldü. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı ortak protokolden çekildiğini ifade etmektedir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin tek taraflı olarak protokolden çekilme yetkisi bulunmamaktadır. Meclis kararıyla protokoller imzalanır, yine meclis kararıyla protokollerden vazgeçebilirsiniz. Meclisin karar almadığı bir protokolden tek taraflı olarak vazgeçemezsiniz. Vazgeçerseniz eğer buradaki maddi ve hukuki sorumlulukları da almış olursunuz.”
ARSA RANTINA İZİN VERMEYİZ
Bakan Kurum, Kanal İstanbul projesi alanındaki arsalara ilişkin şu bilgileri verdi:
“Kanal İstanbul güzergâhı üzerinde veya bundan önce yaptığımız her projede hiçbir şekilde arsa rantına müsaade etmedik. Ne devlet olarak biz gittik arsa topladık ne de birilerinin arsa toplamasına müsaade ettik. Dolayısıyla bu projede de böyle bir durum söz konusu değildir. Bir vatandaşın, bireyin, şirketin arsa toplaması söz konusu değildir. Arsa sahipleri plan çerçevesinde haklarını alacaktır, plan belediye meclisinden geçecektir ve o plan çerçevesinde uygulamalar yürütülecektir. Dolayısıyla vatandaşımızın istemediği, vatandaşımıza rağmen hiçbir projeyi bugüne kadar yapmadık, yapmayacağız.”
10 BİN AKILLI ŞEHİR UZMANI
TÜM akıllı şehir uygulamalarının öncelik sırasına göre yapılacağını ifade eden Bakan Kurum, şu bilgileri verdi: “Karadeniz İklim Değişikliği Eylem Planı’mızla da uyumlu olarak kuracağımız akıllı sistemlerle yağış miktarını anlık takip edeceğiz. Afet yönetim uygulamaları, akıllı acil durum müdahale sistemi, akıllı telefon felaket modu gibi uygulamaları her şehrimiz için hayata geçireceğiz. Şehrin ulaşım sorunu birinci sıradaysa ulaşımı, sağlıksa sağlığı öne alacağız.
Yapacağımız IQ testleriyle şehirlerimizin olgunluk seviyelerini ölçecek, il il Yaşanabilir Şehir Endeksi’ni oluşturacağız. Şehirlerimizdeki değişimleri izleyip ihtiyaçları güncelleyeceğiz.
Ülkemizde akıllı şehir uzmanlarımız olacak. Üniversitelerimizle akıllı şehir uzmanlık alanlarına ilişkin eğitimler planlayacağız ve uygulayacağız. 10 bin akıllı şehir uzmanına ihtiyaç olduğunu öngörüyoruz. Veri bilimcisinden yazılım uzmanına, yapay zeka mühendisinden robotik uygulamalar uzmanına kadar birçok yeni alanda uzman yetiştireceğiz.”