Bakan Kurum, Karadeniz İklim Değişikliği Eylem Planı’nı (KİDEP) Trabzon’da açıkladı. İklim değişikliğinin son yıllarda uluslararası gündemi meşgul eden en önemli konulardan biri haline geldiğini ifade eden Kurum, sanayi devriminden bu yana dünyanın ortalama sıcaklığının 1.1 derece arttığını anımsattı. Kurum, “Tedbir alınmazsa, bu yüzyılın sonunda ortalama sıcaklıklar yaklaşık 4-6 derece artacak. Deniz suyu seviyesi 19 santimetre yükseldi. 2100 yılında denizlerimizde su seviyesinin 5 metre yükselmesi bekleniyor. Bu kötü senaryo gerçekleşirse dünyada yaşayan insan nüfusunun üçte biri küresel ısınmadan etkilenecek” dedi. Gelecek 100 yılın sonunda, tarım için uygun alanların azalacağını vurgulayan Kurum, “Kıtlık ve kuraklık baş gösterecek. Sel, fırtına, tayfun gibi doğal afetlerin sayısı, şiddeti ve yeri de artacak” bilgisini verdi. İklimi değiştirenin insanların kendisi olduğunu söyleyen Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
15 dakikada 3 milyar Lira zarar
“Ülkemiz iklim değişikliğinden en çok etkilenecek bölgeler arasında olan Akdeniz Havzası’nda yer alıyor. Son yıllarda bu iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarını hep birlikte yaşamaya başladık. Antalya’da ceviz büyüklüğünde dolu yağdı. Sel suları, seraları yerle bir etti. Sadece 15 dakikalık dolu yağışı 3 milyar liralık zarara neden oldu. Bu maliyetle 12 bin konut inşa edebilir, hastaneler ve okullar yapabilir, istihdam sahaları oluşturabilirdik. Bakanlık olarak Türkiye'nin 7 bölgesi için ayrı ayrı İklim Değişikliği Eylem Planı hazırlayacağız. Deniz suyu sıcaklığının son 40 yılın en yüksek seviyesinde gözlenmesi, buna bağlı olarak yağışların artması, bölgenin engebeli yapısı nedeniyle afet riskinin artması, can ve mal kaybı yaşanmasından dolayı önceliği Karadeniz bölgemize verdik. 6 ay içinde her bölge için hazırlanan eylem planlarını kamuoyuyla paylaşacağız.”
Acil durumda 950 bina var
Kurum, Karadeniz İklim Değişikliği Eylem Planı’nda atılacak adımları şöyle sıraladı: “Mekansal strateji planı ve bütün ölçeklerdeki mekansal planlar iklim değişikliği parametreleri dikkate alınarak hazırlanacak. Alt ölçekli planlar revize edilecek. Trabzon, Rize, Ordu, Giresun Artvin ve Samsun illeri öncelikli olmak üzere dere yataklarında yer alan binalar tespit edilecek ve uygun alanlar için kamulaştırma ve taşıma süreci planlanacak. Bu 6 ilde dere yataklarında yer alan binaların tespit çalışmalarına başladık. Bölgede yaklaşık 19 bin akar dere, 131 bin de kuru dere bulunuyor. 6 ilimizde bulunan ve birinci derece risk grubundaki 367 derenin taramasını bitirdik. Temmuz ayı sonuna kadar tüm derelerin taramasını bitireceğiz. 1430 kilometre yol üzerinde de inceleme yaptık. Dere yatağında bulunan ve iklim değişikliği nedeniyle risk altında olan, acil ve öncelikli taşınması gereken bin 950 adet bina tespit ettik. Riskli bölgelerde yaşayan 2 bin aileyi, kentsel dönüşüm kapsamında yapacağımız konutlara taşıyacağız.
Karadeniz sahil yoluna su hattı
İlk olarak, Trabzon Araklı merkezde tespit edilen Özgen ve Yolgören mahallesinde 200 konutun inşaatına TOKİ başladı. Bu riskli bölgelerde 2023 yılına kadar 15 bin konut inşa edeceğiz. Dere yatağında bulunan binaların taşınması sürecinde hiçbir mağduriyet yaşanmayacak. Taşınma ve kira yardımı başta olmak üzere her türlü desteği vereceğiz. Yüksek heyelan riski bulunan bölgelerde yer alan binalar tespit edilerek uygun alanlara taşınacak ve bu bölgelerde inşa faaliyetlerine izin verilmeyecek. Karadeniz Sahil Yolu’nda ve risk altında olan karayollarının altyapısının belli noktalarında ani oluşan taşkınların denize iletilmesini sağlayan su hatları ve tüneller yapacağız."
118 yapı yıkılacak
Trabzon’un dünyaca ünlü turizm merkezi Uzungöl’de incelemelerde bulunan Çevre Bakanı Kurum, şunları söyledi: “Uzungöl çok özel bir yerimiz. Yılda yaklaşık 2-2.5 milyon ziyaretçisi var. Ancak Ayder Yaylası’nda olduğu gibi Uzungöl’ümüzde de tarihimize, kültürümüze uygun olmayan kaçak yapılar var. Aynı Ayder’de olduğu gibi vatandaşlarımız ile elbirliği içinde onlarla omuz omuza buradaki dönüşümü gerçekleştireceğiz. Uzungöl’de imar barışına uygun olmayan yaklaşık 118 yapı var. Bunlara tebligatları yaptık. Süreç içerisinde yıkımını gerçekleştireceğiz. Akabinde Uzungöl’de gerçekten uluslararası anlamda doğal güzellikleri ön plana çıkaracak bir çalışmayı başlatıyoruz.”