Dersim’in Hozat ilçesine bağlı 1994 yılında boşaltılan Ali Boğazı ve Yılan Dağı bölgesindeki Boydaş (Şamoşi) ve Kurukaymak (Zogar) köyleri kırsalındaki ağaçlar bir buçuk aydır kesiliyor. İhalede 30 hektarlık alan verilmiş ancak bir sonraki aşamada kesilecek alanın 400 hektara kadar ulaşacağı belirtiliyor. Ağaç kesimi ihalesinin Malatyalı bir şirkete verildiği ifade edilirken, ihalenin ayrıntılarına ilişkin detaylı bilgi yok. Ağaç kesim işinde Malatya ve Palu’dan getirildiği öğrenilen 60 ailenin çalıştırıldığı bilgisine yer veriliyor.
İki Ayrı Bölge için İhale Yapılmış
İzmir Dersim Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Aslan Sultan, bölgede devam eden ağaç kıyımını İklim Haber’e değerlendirdi. Ağaçların kesildiği köyde doğduğunu söyleyen Sultan, köylerinin 1994 yılındaki köy yakmaları sürecinde boşaltılarak “yasak bölge” ilan edildiğini hatırlattı. Sultan, “Kesimler için ihaleye çıkılmış ama resmi bir süreç yok. Yaklaşık 1.5 aydır kesimler sürüyor. Sözüm ona yanan yerlerin rehabilite edilmesi için böyle bir çalışmanın yapıldığı söyleniyor ama böyle bir şey yok. Şu an 30 ve 40 hektarlık alanlar için iki ayrı ihaleye çıkılmış. Kesimlere ara verilmiş çünkü 30 hektarlık alan için ihalede belirtilen bölgede kesilecek ağaç kalmadı. ‘Köylüler dava açmış, geçici olarak ihale iptal edilmiş’ denilse de kesim devam ediyor. Yeni baştan tüm bölgeyi kesecekler. Şu an ikinci ihale alanı için bekliyorlar ve gitmiyorlar. Kesenler de Malatya ve Palu’dan getirilmiş.
Asıl Amaç Madenler
Sultan, asıl amacın bölgedeki yer altı madenleri olduğuna dikkat çekti ve şu sözlerle devam etti: “Yılan Dağlarında altın, Munzur’a doğru da krom rezervleri var. Asıl amaç buradaki madenler çünkü bu bölgelere yol da yapılıyor.”
Devam eden kesimlerin yarattığı tahribata değinen Sultan, yabani hayvanların yaşam alanını terk ettiğini sözlerine ekledi. Sultan, kesimin yapıldığı alanda meşe ve palamut ağaçlarının olduğu bilgisini verdikten sonra kesimlerin yangınların sonuçlarını ortadan kaldırmaya dönük olduğu yönündeki iddialara cevap verdi ve ormanların komple yok edildiğini, en ince dalın bile kesildiğini ifade etti.
Kamuoyundaki Duyarsızlık Eleştiri Konusu
“Geçmişte yürüyemediğimiz alanlar şu an çırılçıplak” cümlesine yer veren Sultan sözü kamuoyundaki sessizliğe getirdi: “Kamuoyunda bir duyarlılık yok. Burası da ülkenin bir parçası. Şırnak’ta, Dersim’de kesilen ağaçlar için ses çıkarılmalı. Maalesef konu Kürdün ağacı olduğunda refleks değişiyor. Kaz Dağları veya tahribatın olduğu yerler için verilen tepki yurdun doğusu için de verilmeli. Çünkü doğa ortak. Aynı havayı soluyoruz.”
Kesimler Meclis Gündeminde
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Tunceli Milletvekili Alican Önlü devam eden kesimlere ilişkin TBMM’ye soru önergesi verdi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi hazırlayan Önlü, şu konu başlıklarına dikkat çekti:
“- Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Boydaş ve Kurukaymak köy kırsalının olduğu bölgede bir buçuk aydır ağaç kıyımının yaşandığı doğru mudur?
– İddiaların araştırılması adına Bakanlık olarak bir girişiminiz olacak mıdır?
– Ağaçların kesimi için ihalenin Malatyalı bir şirkete verildiği doğru mudur? Doğru ise ihale ne zaman açılmıştır ve ne kadarlık bir bedele ihale verilmiştir?
– Ağaçların kesimi için ne kadar hektarlık bir alan ihaleye açılmıştır? İhaleye açılan bölgede kaç ağaç vardır?
– Geçtiğimiz yıl iki kere yakılan bölgeye Malatya, Elâzığ ve Palu’dan 60’a yakın ailenin getirildiği ve Uzunyazı bölgesinde çadıra yerleştirildikleri doğru mudur?
– Köylülerin ifadelerine göre asıl hedefin yer altı madenleri olduğu iddiaları doğru mudur?
– Ağaç kıyımının yaşandığı bölgede ve yakınlarında kaç maden sahası vardır?
– Son bir yıl içerisinde ağaç kesimi için Dersim’de kaç ihale açılmıştır?
– Son bir yıl içerisinde Dersim sınırları içerisinde kaç ağaç ihaleyle kesilmiştir?
– Yılan Dağı bölgesinde bulunan maden ihalesi şu an ne aşamadadır? Köylülerin dava açması sonucunda ihale durdurulmasına rağmen ağaç kıyımının devam ettiği doğru mudur?”