Ege Üniversitesi (EÜ) Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi (ÇEVMER) tarafından “Perşembe Seminerleri” kapsamında “Sıfır Atık” konulu seminer gerçekleştirildi. EÜ ÇEVMER Seminer Salonu’nda düzenlenen seminere ÇEVMER Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Melike Bor, akademisyenler ve öğrenciler katıldı. Semineri, EÜ Fen Fakültesi Kimya Bölümü Fizikokimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Armağan Kınal verdi.
Seminerde akademisyen ve öğrencilere sıfır atık yönetimi hiyerarşisini açıklayan Prof. Dr. Kınal, öncelik sırasına göre atık önleme, atık azaltım, atığın yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve geri kazanımının önemini anlattı. Sıfır atık yönetiminin yol haritasından da bahseden Prof. Dr. Kınal, “Öncelikle çalışma ekibi ve mevcut durum belirlenmeli bunların ardından sıfır atıkla ilgili planlanma yapılarak ihtiyaçlar belirlenip temin edilmeli. Bu aşamalardan sonra ise eğitim verilerek personel, öğrenciler ve tüm çalışanlar konu hakkında bilgilendirilmeli. Sonrasında ise uygulama ve raporlama işlemi gerçekleştirilmelidir” diye konuştu.
“Atıkların ayrıştırılmasında renk skalasının önemi”
Atıkların renk skalasına göre ayrılması gerektiğini dile getiren Prof. Dr. Kınal, “Mavi renkli geri dönüşüm kutularında kağıt, karton, cam, plastik ve metal; koyu gri renkteki geri dönüşüm kutularında ıslak havlu, mendil, seramik gibi diğer atıklar; kahverengi geri dönüşüm kutularında ise meyve, sebze, çay-kahve posası ile çiçek ve yaprak gibi biyo bozunur atıklar toplanmaktadır. Çeşit, renk ve skalasına göre ise yerel yönetimler atıkları buralardan toplayıp ayrıştıracaktır” dedi
Bu yöntemin minimum düzeyde tercih edilmesinin daha doğru olduğunu açıklayan Prof. Dr. Kınal, “Asıl yapılması gereken, atıkları kaynağında ayırmaktır. Cam, plastik, kağıt, metal, organik atıklar ve geri dönüştürülemeyen evsel atıkların farklı kutularda toplanması bu yüzden oldukça önemlidir. Bu atıkları başta kaynağında ayırırsak sonrasında ayrıca para ve enerji harcanmasının önüne geçebiliriz. Böylelikle sera gazı emisyonunun azalmasını sağlarken, çöp alanlarının dolmasının önüne de geçebiliriz” diye konuştu.
“Cam atıklar 4 bin yılda yok oluyor”
Seminerde cam atıkların geri dönüşümünün öneminden de bahseden Prof. Dr. Kınal, “Cam atıklar 4 bin yılda yok olur ve çevreye bırakılırsa orman yangınlarına sebep olurlar. Bu sebeple bu atıkların doğaya atılması yerine yeniden dönüştürülerek kullanıma kazandırılması mühimdir” dedi. Prof. Dr. Kınal, “Atık piller için de farklı ayrıştırma kutuları gerekmektedir. Çünkü piller içerisinde çeşitli kimyasallar barındırdığı için insan sağlığına ve doğaya zararlıdır. Bu nedenle atık piller çöpe, denize, ateşe atılmamalı ve toprağa gömülmemeli; atık pil kutularında toplanmalıdır. Pillerin toplanması işlemini ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği yürütmektedir” diye konuştu.
“Kurumlara sıfır atık belgesi zorunluluğu”
Kurumların atıklar için sıfır atık belgesine sahip olması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Kınal, “Biriktirme ekipmanlarında renk kriterine uyulması atığa özgü bilgilendirici işaret veya yazıların yer alması, sıfır atık yönetim sistemine ilişkin gerekli bilgilendirme eğitimlerinin verilmesi esasına uyulmalıdır” dedi.
Prof. Dr. Kınal, tek kullanımlık ürünler yerine yeniden kullanılabilir ürünlerin tercih edilmesinin, elektrikli ve elektronik araçlar, tekstiller, mobilyalar, ambalajlar ile inşaat malzemeleri öncelikli olmak üzere ürünlerin onarılması ve yeniden kullanımlarının sağlanmasının atık oluşumunun önlenmesine esas oluşturduğunu vurguladı. Prof. Dr. Kınal, Ege Üniversitesi’nin sıfır atık sorunuyla ilgili örnek olmasının çok önemli olduğunu ve ÇEVMER’in konuyla ilgili çalışmalar yürüttüğünü dile getirdi. Seminer sonunda ise Prof. Dr. Melike Bor tarafından Prof. Dr. Armağan Kınal’a katkılarından dolayı “Teşekkür Belgesi” verildi.