Pharmabotanica Turizm Geliştirme Kooperatifi Başkanı Mehmet Saydan, atık ilaçların doğaya tamamen zehir olarak geçtiğini ve bunun toprakta yetişen bitkiler aracılığıyla yemek masasına geldiğini söyledi.
Çoğunlukla eczanelerde ve hastanelerin ilaç depolarındaki son kullanım tarihi sona ermiş ilaçların "atık ilaç" olarak adlandırıldığını belirten Saydan ilaçların, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın atık yönetimi mevzuatı kapsamında kurallara uygun depolanıp, yüksek ısılı fırınlarda imha edilmesi gerektiğine işaret etti.
Saydan, atık ilaçların imhasının sadece bir ağırlık olarak değerlendirilmemesi gerektiğine dikkat çekerek şöyle devam etti:
"Yani bir eczane '10 kilo atık gönderdi' deniyor ama bu atıkların içinde hangi ilaçların olduğunun kaydı tutulmuyor. Onun için de ilaç üretiminde planlama yapılırken eksik kalınıyor. Şöyle ki ilaç firmaları bir yıl sonra ürettiği ilaçları bir yıl önce sattığı ilaçlara göre belirliyor. Bu ilaçların ne kadarının miadı geçti, bununla ilgilenmiyor, sadece satılan kısmıyla ilgileniyordu. Biz ilk defa, imha edilen ilaçların tek tek dökümünü aldığımız bir bilgisayar programı hazırladık. Şu anda bir eczaneden gelen 10 kilo atık ilacın içinde hangi ilaçların olduğunu da bir data bilgi olarak da tutuyoruz. Bu aslında önümüzdeki yıllarda ilaç üretimine önemli bir kaynak oluşturacaktır."
"İlaçlar, dozu dışında kullanım haricinde tek başına zehirdir"
Çünkü ilaçlar, dozu dışında kullanımı haricinde tek başına zehirdir. Doğaya karışan cam, plastik ve kağıt, kirlilik dışında çok büyük zararlar vermeyebilir ama ilaç böyle bir atık değil. İlaç, kimyasal bir atık ve bu, doğaya tamamen zehir olarak geçer, içtiğimiz suyun, yediğimiz yiyeceklerin içerisinde, toprakta yetişen bütün bitkilerin içerisinde tekrar masanıza gelir. Size ve çocuklarınıza ulaşır."
"Kişilerin vicdanına bırakılmamalı"
"Bu nedenle ilaç firmalarının üretim yaparken atık ilaçlarının miktarını bilmesi veya imha sürecinde yer alarak, ne kadar ilacının miadının geçtiğini tespit etmeleri çok önemli. İmha aşamasında ise doğaya kesinlikle karışmaması gerekiyor"
"Atık ilaçların ekonomiye olan zararını görmezden gelebiliriz çünkü bu zarar bir şekilde yerine konabilir ama doğaya verdiği zarar, çocuklarımızın geleceğine verdiğimiz bir zarardır, bunun bir karşılığı olamaz. Ben bir eczacının, bir hekimin, hemşirenin ilacı bile bile çöpe atabileceğini veya tuvalete, lavaboya dökebileceğini düşünmek istemiyorum ama bunun için kural konması, kişilerin vicdanına bırakılmaması lazım."
"İlaçları asla çöpe atmayın"
"Hastalığınıza özel doktor ilaç yazdığında bunu alıp kullanıp tedavinizi yarım bırakmazsanız hiçbir ilacın miadı geçmez. İlaçları asla çöpe atmayın"
Evlerdeki atık ilaçların toplanmasının belediyelerin sorumluluğunda olduğunu belirten Saydan, bu konunun yerel yönetimler tarafından ciddiye alınması gerektiğini kaydetti.