İlkbahar mevsimi geldi, doğa uyandı derken soğuk hava yeniden kapıda… Son günlerde yükselen hava sıcaklığı yerini etkili soğuklara bırakmaya hazırlanıyor. Türkiye, Orta Avrupa ve Balkanlar üzerinden gelen kuvvetli hava sisteminin etkisine giriyor. Öyle ki Türkiye’nin bazı bölgelerinde kış mevsiminde görülmeyen kar yağışının baharda geleceği öngörülüyor. Hatta bu sistemin bazı yerlerde fırtınaya bile sebep olacağı belirtiliyor.

Soğuk hava ne zaman etkili olacak? En fazla Türkiye’nin hangi bölgeleri etkilenecek? Merak edilenleri Afyon Kocatepe Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Okan Bozyurt, TRT Haber’e anlattı.

“Bahardan kışa geçilecek”

Soğuk havanın salı gününden itibaren etkili olmaya başlayacağını söyleyen Dr. Okan Bozyurt, “Bu hava kütlesi çok hızlı hareket ediyor. Yarın geceden itibaren hava sıcaklıklarında çok ani bir düşüş gerçekleşecek ve çarşamba günü pek çok bölgemizde kar yağışları gerçekleşecek. Perşembeden sonra hızlı bir şekilde doğuya kayacak. Çok fazla kalmayacak ve hava sıcakları yeniden yükselecek” diyor.

Gelecek olan soğuk hava sisteminin çok kuvvetli olduğunu ifade eden Dr. Bozyurt tahminlerini şöyle sürdürüyor:

“Hava sıcaklığı Türkiye’nin pek çok yerinde yaklaşık 15 derece, hatta bazı bölgelerde 20 dereceye yakın düşecek. O kadar kuvvetli bir sistem ki birden bahardan kış koşullarına geçilecek.”

[

Ankara’da kar örtüsü oluşabilir

Özellikle Türkiye’nin kuzey, iç ve doğu bölgelerinde kış mevsimi boyunca görülmeyen karın bu soğuk hava sistemiyle yağması bekleniyor. Dr. Bozyurt, etkili kar yağışı görülebilecek bölgeleri şöyle açıklıyor:

“Özellikle yüksek kesimlerde, Karadeniz’in iç kesimleri ve Doğu Anadolu’nun kuzey doğusunda etkili kar yağışları bekliyoruz. Mesela İç Ege’nin pek çok merkezinde, İç Anadolu Bölgesi’nde, örneğin Ankara’da yerde örtü oluşturabilecek türden kar yağışı görülecek. Gece sıcaklıkları -3, -4 dereceye kadar düşecek. Afyonkarahisar’da sıcaklığın -7’ye kadar düşmesini bekliyoruz.”

Zirai don tehlikesi bekleniyor

Bu sıcaklık koşullarında yağan karın, erimeyerek yerde kalacağını da belirten Dr. Bozyurt, bunun buzlanmaya, özelikle de iç kesimlerde dona sebep olacağını söylüyor. Bunun beraberinde zirai don tehlikesini getireceğinin altını çizerek sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Şu anda pek çok badem ve kayısı ağacı çiçeklenmiş durumda. Hepsini büyük anlamda bir risk bekliyor. Çünkü meyve ağaçları kışın yaprağını döktüğü zaman dona dayanma toleransı epey yüksek oluyor. Öyle ki -25, -30 dereceye kadar don olaylarına dayanabilirler. Ama ilkbaharda çiçeklendiği zaman bu tolerans oldukça düşüyor. En fazla -2, -3 dereceye; o da bir gün olmak kaydıyla dayanabiliyorlar. Ertesi gün yine tekrar don olayı olursa o zaman bütün çiçekler donmuş oluyor. Hele bir de üzerlerine kar yağarsa zaten direkt donuyor. Özellikle meyve üreticileri açısından bu hafta sıkıntılı olacak.”

Yağışlar kuraklık tehdidine iyi gelecek

Etkili soğuk ve karın yanı sıra, denizlerde ve hatta iç kesimlerde de fırtına bekleniyor. Buna ani hava değişiminin sebep olacağını ifade eden Dr. Bozyurt, bu yağışların Türkiye için önemli olduğunu da belirtiyor:

“Çünkü kış çok kurak geçti. Verilere baktığımız zaman son 40-50, hatta 60 yılın en kurak kışını geçirdik. Türkiye şu anda hidrolojik kuraklık açısından alarm veriyor. Ama bu yağışlar birazcık yaraya merhem olacak türden. Tabii ki bu yağışlardan sonra da nisan ve mayıs aylarındaki yağışların ısrarlı bir şekilde devam etmesi lazım ki kuraklık tehlikesi tamamıyla ortadan kalkabilsin.”

Kış gibi bahar günleri kapıda

Her ne kadar bahar mevsimi gelmiş olsa da yılın bu mevsiminde görülen soğuk hava dalgasının olağan olduğuna dikkat çeken Dr. Bozyurt, bunu kendi yaptığı bir çalışmaya dayandırarak şöyle açıklıyor:

“Benim uzun yıllarımı alan dairesel takvim çalışmam var. Halkın verileriyle meteorolojik verileri analizden geçirerek hazırladım. Dairesel bir takvim yaptım. Yılı dilimlerine ayırdım, bu takvimde belli tarihler var. O tarihlerde mutlaka bu hava olayları görülüyor. Mesela şimdi dairesel iklim takviminde bu ikinci Mart Dokuzu'na denk geliyor. Normalde 31 Mart’ta olması lazım fakat bu sene 29 Mart’ta oluyor. Tabii bir- iki günlük sapmalar mutlaka olacaktır. Bir de üçüncü Mart Dokuz'u var. Yaklaşık 7-10 Nisan arasında da yine böyle bir soğuk ve yağışlı hava bekliyorum ama bunun kadar kuvvetli olmayacak.”